Sprzedaż auta po leasingu - co warto wiedzieć?

Koniec leasingu oznacza, że samochód można wykupić na cele prywatne lub firmowe. W zależności od tego, którą opcję wybierzesz, mogą Cię czekać różne konsekwencje podatkowe. Która opcja jest bardziej lukratywna?

Zasady polskiej ordynacji zostały wdrożone z początkiem 2022 roku. Zmiany dotyczące wykupu pojazdów wcześniej leasingowanych były jedną z najistotniejszych zmian dla przedsiębiorców. Były one mniej przyjazne pod względem podatkowym. Nadal można ubiegać się o wykup prywatny (ale nie jest to możliwe dla wszystkich rodzajów działalności) lub wykup firmowy, ale każdy scenariusz niesie za sobą inne konsekwencje.

Samochody w leasingu mogą być wykupione

Przedsiębiorca może jeszcze wykupić samochód do użytku firmowego po zakończeniu leasingu operacyjnego. W zależności od tego, jaki samochód wybierzesz, wykupujący może odliczyć 50 proc. lub 100 proc. VAT z faktury. Wówczas możesz w całości lub częściowo odliczyć VAT od kosztów użytkowania samochodu.

Samochody dostawcze, które spełniają wymogi ustawy, otrzymają zwrot w całości. Odliczenie połowy VAT dotyczy samochodów osobowych. Samochody te są wykorzystywane zarówno do celów służbowych, jak i prywatnych.

Ważne: Przepisy mówią, że leasingobiorca może wykupić pojazd tylko na preferencyjnych warunkach. Oznacza to na przykład 1% jego wartości początkowej. Osoba trzecia może wykupić samochód z powrotem, jeśli ma takie życzenie, ale tylko po wartości rynkowej pojazdu.

Sprzedaż samochodu po leasingu

Przedsiębiorca musi naliczyć pełną 23-procentową stawkę podatku przy sprzedaży używanego pojazdu firmowego, nawet jeśli odliczył 50 proc. podatku VAT naliczonego przy zakupie samochodu w ramach leasingu na cele mieszane (jak w przypadku większości samochodów osobowych). W momencie sprzedaży można dokonać korekty o pozostałą połowę VAT, która nie została odliczona. Niestety, ustawodawca wprowadził poważne ograniczenie w możliwości dokonania korekty.

Jeżeli samochód został wykupiony z firmy leasingowej za kwotę większą niż 15 000 zł, to okres korekty zostanie rozbity na 60 i 12 miesięcy dla niższych kwot. Co to oznacza? Kwota do wzięcia jest dzielona na 12 lub sześćdziesiąt miesięcy. Z każdym miesiącem użytkowania samochodu (od momentu wykupu) kwota do wzięcia proporcjonalnie się kurczy. Jeśli na przykład po wykupie do rozliczenia pozostaje 1200 polskich lirów (50 proc. stawki VAT), to przy sprzedaży samochodu po pół roku przedsiębiorca odliczy od tej kwoty 600 polskich lirów. Po roku natomiast ani jednej złotówki.

Leasing. Prywatny wykup samochodu i późniejsza sprzedaż - konsekwencje podatkowe

Wykup prywatny jest dostępny tylko dla osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą oraz wspólników spółek osobowych. Wykup prywatny nie jest możliwy dla innych form działalności, jeżeli nie dokonają one cesji na rzecz jednoosobowych firm przed zakończeniem leasingu.

Ci ludzie byli w bardzo uprzywilejowanej pozycji do końca 2021 roku. Mogły sprzedać swoje samochody bez płacenia podatków przez 6 miesięcy. Okres ten był liczony od miesiąca wykupu. Po zmianach, czyli Aby uniknąć naliczenia podatku, właściciel musi czekać nie dłużej niż 6 miesięcy, ale przez 6 lat po zmianach, czyli jest on obliczany na podstawie wartości rynkowej samochodu.

Zgodnie z obowiązującym prawem można jednak sprzedać samochód, który został wykupiony na własność prywatną i nie płacić podatku przez mniej niż 6 lat. Ustawa stworzyła ścieżkę - możliwe jest przekazanie samochodu bezpośrednio członkowi lub bliskiemu krewnemu rodziny (którzy są w tzw. grupie zerowej podatku). Dotyczy to małżonka, dzieci, wnuków, wstępnych (rodziców i dziadków), rodzeństwa, macochy i ojczyma. Obdarowany może natomiast sprzedać samochód już po 6 miesiącach od miesiąca przekazania prezentu.

Ważne: Po pierwsze, jeśli darowizna przekracza kwotę 96337 zł, obdarowany musi zgłosić ją do Urzędu Skarbowego na formularzu SDZ2. Ma na to 6 miesięcy. Jeśli tego nie zrobi, będzie musiał zapłacić podatek od darowizny. Po drugie, obdarowany małżonek może uniknąć płacenia podatku, jeśli w rodzinie dojdzie do podziału majątku.

Co ważne, opisany sposób na wcześniejszą sprzedaż samochodu bez płacenia podatku jest w pełni legalny, co potwierdza interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej - sygnatura 0112-KDIL1-1.4012.362.2022.2.HW z dnia 19.09.2022 r. Stwierdzono w niej, że samochód wykupiony prywatnie w drodze leasingu i niewykorzystywany w działalności gospodarczej po zakończeniu wykupu może zostać przekazany najbliższej rodzinie. Jednak inne interpretacje wskazują, że ta ścieżka nie jest możliwa w przypadku, gdy samochód został wcześniej wykupiony na firmę. Wówczas samochód zostaje usunięty z majątku firmy.